Bir Tanrı Olarak Devlet

Spinoza'dan feyzle, bir tanrı olarak devlet yaratıcıdır; keder yaratıcısı, güvenlik kaygısı yaratıcısı, yoksulluk yaratıcısı, ölüler yaratıcısı, savaş yaratıcısı, yalan yaratıcısı, itaatkârlar topluluğu yaratıcısı...

Keder yaratmak için kitleleri çaresizleştirir, kendine mecbur kılar.

Güvenlik kaygısı yaratmak için "terör"ü sürekli gündemde tutar. Sürekli iç ve dış tehlikelerden bahseder.

Yoksulluğu yaratmak için zenginin sırtını sıvazlar, yasalar, vergiler hep zenginin lehinedir. Verili sistemde hiçbir zengin yoksulsuz yapamaz.

Ölüler yaratmak için katliamlara girişir, çünkü bazı insanlar, devlet için çok tehlikelidirler ve katliamlar, devletin halka karşı yaptığı bir gövde gösterisi olmakla birlikte, öldürme hakkının yalnızca kendisinde olduğunu göstermesidir.

Savaşlar yaratmak devletin krizlerden çıkış reçetesidir, milliyetçilik, dincilik tavan yapar. Türkiye'de savaş sürekli bir hal taşıdığından, milliyetçilik ve din her zaman günceldir.

Yalan yaratmak, aldatmak devletin olmazsa olmazıdır. Bu yüzden gazete basar, televizyonda programlar yapar. Devletin başı konuşma yapıyorsa, tüm kanallar o konuşmayı canlı yayınlar. Kitle iletişim araçlarını ideolojik aygıt olarak o kadar yoğun kullanır ki günün 24 saatini kapsar.

İtaatkârlar yaratmak zorundadır, yoksa bu ağır zulüm makinesini başka kim taşıyacak?

Baran Sarkisyan

Ne Güzel İnsanlar

“Ey insan! Sen gülümsemeyle ağlama arasında bir varlıksın.”

[Byron]

“Hayatta her şey olabilirsin; Fakat mühim olan hayatın içinde insan olabilmektir.”

[Şems-i Tebrizi]

Yolcunun konforu mühim değil, “gideceği yere kadar bırakmak kâfi” denilen, tıka basa dolan, can güvenliğim pek sağlam olmayan bir şehir içi minibüsün içinde mağazaya doğru ilerlemekteyim. Sol yanımda oturan yaşlı bir amca kafasında siyah beyaz renginde ince bir puşi, şalvar arası bir kıyafeti ile üzerinden akan o unutulmaz acı sigara kokusu burnumun direğini sızlatıp sigaranın ne kadar kötü olduğunu tekrar hatırlatıyor!.. Hemen ön koltukta oturan çiçekli entarisi ile beyaz tülbentli iki teyzenin cırtlak sesi ile dağılıyor bu sefer dikkatim. Muhabbetlerine şahitlik ediyorum. “Ya bizim şu gelin nede puç çıktı. Ne torun verebiliyor ne de yemek yapabiliyor adam akıllı. Bir kuma getirsem de kurtulsam şu gelinden!” Yanındaki de bu fikri onaylayıp destekliyor: “Ya abla, bir şey diyeceğim lakin kırılma, benim de pek kanım ısınmadı şu geline... filân kesin kızı var, bir ara oğlunu karşına alıp münakaşa yap.”

Teyze ciddi bir ah çekip cevaplıyor: “Sevdalılar komşu, meftunlar birbirlerine…” Neyse ki ineceği durağa geliyorlar, aracın içini derin bir sessizlik kaplıyor, derken radyonun uğultusu dolduruyor yerini.

Dört yol ışıklarındayız, henüz yeşil ışığa 10 saniye var, hemen sağ tarafta bastonlu yaşlı bir teyze karşıdan karşıya geçmek için ufak adımlarla ilerliyor, o esnada yeşil ışık yanıyor, minibüs şoförü ile birlikte, ışıklarda duran tüm araçlar klakson sesleri ile bir cihat havası oluşturuyor... Ya sabır diyerek ilerliyoruz…

Şoför gaza bastıkça, motor sesi gürültüsü tavan yapıp yolcunun “müsait bir yerde” deyişini duyamıyor. Yolcu, ikinci “müsait bir yerde” deyişinde gür bir sesle sesleniyor, lakin şoför bu gür sese sert bir cevap ile karşılık veriyor: “Sağır mıyım arkadaş!”

Duraklarda işaret veren yolculara durdukları vakit bilmediklerinde, ne öfkeleniyorlar.

Minibüsü Ferrari hızında kullanıyorlar, 150 metrelik bir mesafede iki yahut üç kez şerit değiştirebiliyorlar. Aracın içindeki yolculara ıstıraplı dakikalar yaşatabiliyorlar ve de yolcuların talebini yerine getirmiyorlar.

Neyse ki, ineceğim durağa geldim. Mağazanın kapısını besmele çekip açtım, o esnada gelen ilk müşteri mülteci, Suriyeli oluyor. Ardından da tesettürlü tam bir hanfendi iki bayan, biri ile göz göze geliyorum. Nasıl da ince ve kibar gülümsüyor etrafına çiçekli böcekli. Yanı başındaki genç bir hanfendi ile tane tane telaşsız bir şekilde konuşuyor: “Ya şu mülteciler huzur bırakmadı inan, her yerdeler her yerde!..” O esnada Rus yazarın o büyüleyici bir sözü dank diye geliyor aklıma: “Böylesine güzel bir gökyüzünün altında, bu kadar kötü insan nasıl yaşayabiliyordu?”

Ardından minarelerde yankılanan o gerçek zamanın verdiği öğle ezanı okunuyor, caminin yolunu tutmak için yola koyuluyorum. Batman’ın en işlek ve kadîm caddesi olan Gülistan Caddesi’nin ara sokağındaki sağ trafonun olduğu yerde iki genç yiğidin konuşmalarına şahitlik ediyorum.

—Mal nerde, getirdin değil mi?

—Sen paradan söz et, mal hazır.

Yine soluyor içimde bütün çiçekler… Derin hüzünlenip, Huda ila muhabbet etmek için caminin avlusunda uzun bir dua yolculuğuna çıkıyorum… Sevgi, saygı ve sabırlı günler diliyorum.

Sevgilerimle…

Özgür Şenses

Özgür Basın Susmayacak

Özgür Basın Susmayacak, Direnmeye, Mücadeleye Devam Edecek!

Milliyetçi Cephe İttifakı, ülkede muhalif olan sosyalist, demokrat, Kürd özgürlük hareketlerine karşı oluşturdukları cadı avı ve soykırım operasyonuna Özgür Gündem Gazetesi’ni kapatarak ve gazetede çalışanları faşist bir biçimde darp ederek gözaltına almıştır.

Türk militer devletinin kuruluşu ile başlayan militer diktatörlük çeşitli dönemlerde faşist askerî diktatörlükle yer değiştirerek devam etmiştir. Kürd ve Alevi halkına karşı soykırım operasyonları 1930’larda, 1938 Dersim katliamında ve günümüze kadar devam ederek gelmiştir.

27 Mayıs askerî faşist darbesi, ülkede gelişen ekonomik ve siyasi kriz karşısında her türlü siyasi derneği ve Demokrat Parti’yi kapatmış, Başbakan Adnan Menderes’i ve bakanlarını idam etmiştir.

Muhaliflerin kesimlerin gazeteleri kapatılmış, bu kişiler cezaevine doldurulmuş, askerî sıkıyönetim mahkemelerinde yargılanıp cezalandırılmışlardır. Böylece “demokrasi” adı altında askerler meydanlarda demokrasi nutukları atarak zafer kutlamıştır.

Askerî faşist darbe generali Cemal Gürsel’in resimlerini toplum korkudan çerçeveleterek işyerlerinde gözükecek şekilde duvarlarına asmıştır. Askerler demokrasi adına anayasa hazırlatarak ülke o askerî darbe anayasaları ile yönetilmiştir.

1971’de 12 Mart askerî faşist diktatörlük geldiğinde Demirel şapkasını alarak istifa etmiştir. Askerî faşist sıkıyönetim mahkemeleri ne kadar devrimci muhalif kesim varsa vatanı kurtarmak adına cezaevlerine atmıştır. Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan, Hüseyin İnan askerî sıkıyönetim mahkemelerinde yargılanarak 6 Mayıs 1972’de idam edilmiştir.

Devrimciler, sosyalistler, demokratlar, Kürdler yine askerî cezaevlerine doldurulmuş, sendikalar, partiler, dernekler kapatılırken hukuk askıya alınmış, askerî sıkıyönetim mahkemelerde yargılanmışlardır.

Her nedense askerî darbe sonrası CHP parlatılmış, iktidar olması için askerî darbelerin desteğini almıştır. Ecevit de 12 Mart askerî faşist darbe sonrası sahneye çıkarak “Karaoğlan” sloganlarıyla meydanlarda CHP’yi birinci parti yapmış ama tek başına bir türlü iktidar olamamıştır. CHP-MSP koalisyonu kısa süreli olmuştur. İlkin Kıbrıs’a savaş ilan edilmiştir. Yüz binlerce askerin kanını dökerek Kıbrıs adasını işgal etmişlerdir Bu işgal ne Kıbrıs halkını memnun etmiş, ne de savaşı yapanlar zafer elde etmişlerdir.

12 Eylül askerî faşist darbesi ile birlikte yine sendikalar, dernekler, partiler kapatıldı. Anayasa, parlamento iptal edildi. Askerî sıkıyönetim ilan edilerek ne kadar devrimci, sosyalist, demokrat, Kürdler hedef tahtasına konularak onlarcası askerî faşist sıkıyönetim mahkemelerinde yargılanarak idam edildi.

Milyonlarca insan işkence tezgâhlarından geçerek cezaevlerine dolduruldu. Diyarbakır Cezaevi direnişin adı ve tarihidir. Kemal Pirler, Mazlum Doğanlar ve arkadaşları direnişleri ile destan yazdılar.

Her askerî darbe sonrası olduğu gibi alanlarda faşist Kenan Evren az demokrasi nutukları atmadı. 12 Eylül askerî faşist anayasası hazırlandı, ülke 36 yıl askerî faşist anayasası ile yönetildi.

12 Eylül askerî faşist diktatörün devrimci ve sosyalist hareketi ezerken yerine İslamcıları, tarikatları destekledi, İmam-Hatip okulları, Kuran kursları açıldı, miting meydanlarında elde Kuran dolaştılar.

Böylece ülkenin dokusunu değiştirdiler. Bugünkü AKP kurmayları ve Tayyip Erdoğan, Fethullah Gülen ve diğer İslamcı hareketler Şeriatçı tarikatlar 12 Eylül askerî faşist diktatörlüğünün çocuklarıdır. Onların ellerinde büyütülmüş, geliştirilmiştir.

Bunları niye anlattım; Geçmişimize bakmadan günümüze bakamayız. 15 Temmuz askerî darbe sonrası Erdoğan “Başkomutan benim” diye çıktı ortaya.

Böylece Yenikapı ile başkomutanlığını pekiştirmek ve elini güçlendirmek için FETÖ’yü hedef tahtasına koyarken, asıl amaç, geçmişteki askerî faşist darbeler gibi, önce sağ gösterip sola, sosyalistlere, devrimcilere, demokratlara, Kürdlere yöneldi. Bugün de aynı sahne yine tekrarlanmaktadır, cadı avı altında hedef FETÖ değil, sosyalistler, devrimciler, demokratlar ve Kürdlerdir.

Yenikapı Başkomutanı ve Milliyetçi Cephe İttifakı ile on binlerce kamu emekçisi işten atıldı, cadı avı ile FETÖ operasyonu adı altında 15 bin insan tutuklandı ve halen gözaltılar, tutuklamalar devam etmektedir.

Askerî darbenin ertesi günü Milliyetçi Cephe ortaklığını daha da geliştirerek ülkede OHAL ilan edildi. Ülkede ve özelikle de Kürdistan’da darbe öncesi zaten aylardır, devam eden sokağa çıkma yasakları halen devam etmekteydi. OHAL’e Kürdistan halkı 90 yıldır alışkındır. Anayasa, hukuk, parlamento rafa kaldırılarak 7 Haziran 2015 seçimlerinden sonra kurulan Milliyetçi Cephe İttifakı ülkedeki ve Kürdistan’daki savaşı yürüttüler.

HDP’li seçilmiş vekillerin dokunulmazlığı kaldırılırken, Kürdistan’da katliam yapan askerlere dokunulmaması için yasa çıkarmışlardır. Kürdistan’ı bombalayan, tanklarla top atışına tutan, yakan, yıkan, Kürd şehirlerini, ilçelerini harabeye çeviren askerler FETÖ üyesi olma suçuyla tutuklanmışlardır.

Ülke artık OHAL kararnameleriyle yönetilmekte, Yenikapı Başkomutanı ne emrederse o kanun olarak yürürlüğe geçmektedir. OHAL bünyesinde Kürdistan’da, seçilmiş belediye eşbaşkanları tutuklanırken, kararname ile kayyum atayacaklarını söylüyorlar, yani Kürdistan halkının iradesini elinden alamaya çalışmaktalar.

İşçi hakları geri alınmış, grev ve direniş yasaklanmış, yirmi birinci yüzyılda köle-işçi düzeni iyice kökleşmiştir.

Sanatçılar, yazarlar, akademisyenler, gazeteler susturularak, ötekileştirilerek kendi Milliyetçi Cephe medyasının sesi ile topluma tek yönlü yalan haberle halkları kandırmak, uyutmak istemektedirler.

Tabii ki, duyarlı kamuoyu hariç kendi tabanlarını bir ay boyunca alanlara çıkartıp her türlü şovu yaptırırken demokrasi oluyor. Muhalif kesimin her türlü gösteri ve yürüyüşü ise yasadışı ilân ediliyor.

Halkı doğru ve gerçekçi haberleri ile aydınlatmaya devam eden Özgür Gündem, gazetesi dün hiçbir uyarı ve tebligat yapılmadan, faşist polisler tarafından basıldı. Çalışanları darp ve işkenceye maruz kaldı ve gözaltına alındı. Devamında gazete kapatıldı.

Özgür Gündem Gazetesi’nin başına ilk defa böyle bir şey gelmiyor 1990’lardan günümüze kadar sürekli baskı altında olan gazete 1993’te bombalanmıştı. Özgür yayıncılık adına hiçbir dönem militer devlete ve faşist yönetimlere boyun eğmeyerek, diz çökmeyerek doğruları söylemeye, yazmaya devam etmiştir. Bundan sonra da devam edecektir.

Milliyetçi Cephe faşist ittifakına dün bir yenisi daha eklenmiştir. “SADAT”ın sahibi baş danışman oldu. Böylece Kürdistan’da yapılan katliamlar bizzat Yenikapı Başkomutanı tarafından üstlenilmiş oldu.

Özgür Gündem Gazetesi’ne ve çalışanlarına geçmiş olsun. Susmak yok, direnmeye, mücadeleye devam! Özgür Gündemyalnız değildir.

Mehmet Özcan

17.8.2016

Behzat F.

Behzat Ç. solun biraz Ankara’dan, biraz da kendi içindeki “polis”ten bakmasıdır. Muhtemelen Serdar Akar ve taifesinin akarı azalmış, bu işe yeniden soyunmuştur. Reaksiyondiye “Made in AKP” işlere imza attıktan sonra sol TV izleyicisini yeniden avlama peşindedir. İkinci Behzat Ç.’ye bu dönemde egemenlerce ihtiyaç duyulması önemli bir alamettir.

Anlaşılan o ki huylu huyundan vazgeçmemektedir. Gezi’den sonra Fethullah’ın türküsünü söyleyenlerin “Darbecilere işkence ediyorlar” nağmesi de gene Fethullah menşeilidir. Bu nağme, aynı zamanda “15 Temmuz’da sokaklara Suriye’den getirilen IŞİD çeteleri döküldü” bestesine dairdir. Bu beste de Fethullah’a aittir. Sol, Fethullah sayesinde, onun icazetiyle muhalefet yürütmeye artık alışmıştır. O açıdan “kitle tabanım eriyor, emek ve demokrasi diyerek tabanı yeniden toparlayayım” lafının hiçbir temeli yoktur. Emek de demokrasi de Fethullahçı küçük burjuvalığın sınırlarına tabidir. Bu Fethullahçı küçük burjuvalık devlet içredir, onun dönüşümüne tabidir.

Behzat Ç., polise kötü davranma imkânını, onun karanlık sokaklarda, bilinçaltının dehlizlerinde kaybolmaya dair macerasını sola uygun soslarla yedirme projesidir. Arkasındaki aklın adı muhtemelen Dev-Yolculardır. Geçmişte Pol-Der örgütlemeyi bilmiş bu örgüt, oradan ancak polisçilik öğrenebilmiştir. Eskinin Devrimci İstihbarat Teşkilâtı Fethullah menşeli haberler yapan yayın organlarına dönüşmüştür. Polisteki sol damarı kabartma girişimi, soldaki polisliği şahlandırmıştır. Bir katarsis işlemi olarak, solcuların devletten dışlanmışlığına dair maraza merhem olarak takdim edilmiştir. Sol, “bizim olan devleti-memleketi şu cahil yobazlar yönetiyor la!” küçük burjuvalığına inceden örgütlenmiştir. Artık “bu devlet-memleket ne vakit bizim oldu ki?” sorusunu sorana rastlanmamaktadır. Devlet solda işte bu şekilde örgütlenmektedir.

Bahsi geçen dizide, kuytu köşelerde esrar içme, polise tokat atma, serseri hal sevilmiş, Flash TV dizilerinden daha beter kurgusu ve senaryosu takdir görmüştür. Avamlaşamayan sol, Behzat Ç.’de ufak bir kaçamak yapabilmiş, yalan da olsa avamlaşabilme ihtimalini, İncesu’ya, İsmet Paşa’ya, Solfasol’a gidebilme ihtimalini sevmiştir. O dizideki Ankaragücü ise süsten ibarettir, zira gerçekte Gezi günlerinde o Ankaragüçlüler sokaklara döküldüğünde, o sol o Ankaragüçlüleri tekme tokat kovalamıştır. Onların kara öfkesinden korkulmuştur.

Fethullah sevgisi ile Behzat Ç. sevgisi birdir. Fethullah sayesinde devletin içindeymiş gibi hissetme, devlet içre gelişmeler dâhilinde iradeymiş gibi hareket edebilme ihtimali sevilmiştir. Sanat ve edebiyat, solun hiç oluşunu varlıklandırma, cisimlendirme aracıdır. Fethullahçı sol, sanatın ve edebiyatın içinden konuşmaktadır. Kaldırım diplerinden akan çamurlu sudan, makine yağı kokan ellerden, toprağa belenmiş tırnaklardan kaçışın adıdır o.

Kendisine sanat ve edebiyat dâhilinde irade ve özne olma imkânı verilen sol, bu varlığını mutlaklaştırmak zorundadır. Çektiği bu diziden de görüleceği üzre, herkese büyük şeyler vaat edip, bir komediyle nihayete ermiştir. Polis, asker, savcı dünyasında gezen solcu bir hayalet olarak Behzat Ç. bugün Fethullahçılıkta arz-ı endam etmiştir. Ancak dizi çekebilen bu sol, kitleleri devlet içi dönüşüme itiraz etmeyecek bir kıvama getirmiştir. Elde bira, katıldıkları Gezi eylemlerindeki “cüret”, AKP yanlısı MİT dizileri çekerek sona ermiştir. Olacağı budur: çünkü Serdar Akar, çektiği Barda filminde o tamirciyi tüm solcu yönetmen arkadaşlarıyla birlikte katletmeye yemin etmiştir. O yemin, tamirci çıraklarının sınıfına değil, o barların, o TV kanallarının sahiplerine, orada reklâmları yayınlanan sınıfa yöneliktir.

Behzat Ç.’nin Ankara’nın kültürel hayatına tek katkısı, yozlaşmaya müsait pavyon kültürünü canlandırmak olmuştur. Pavyonları da içeren turistik geziler için birer rehbere dönüşen dizi oyuncuları, ceplerini yeterince doldurmuş olmalıdır.

Dizinin soldurduğu bir diğer renk de Neşet Ertaş’tır. Esasında bu dizinin arkasındaki akıl için Ertaş “gerici ve yobaz”dır. Çünkü Neşet Baba, “evvelim sen oldun ahirim sensin” diyendir. Diziyi yapanlar ise bu dünyanın rengine kananlar, herkesi kandırmaya çalışanlardır. Onların kitabında evvel ve ahir gibi kelimelere, bu kelimelerin işaret ettiği hakikate asla yer yoktur. Onlar bugünlerine âşıktır, ancak ona dokunulunca radikalleşirler. Bu radikalleşmenin barutu ıslaktır.

O barutun ıslandığı yer ise Fethullahçılıktır. O bunun için vardır. Burjuvazinin, emperyalizmin ve devletin olduğu gerçeklikte hepimize masallar anlatılmak zorundadır. “Daha çok toplum daha az devlet” diyenlerin tüm atardamarları devlete bağlıdır. Fethullah, solun kendisini AKP ve onu kurup kullanan iradeye karşı örgütlemesine izin verilmemesinin adıdır. Küçük burjuva şefler aptal, cahil, geri halk kitlelerine güvenmediklerinden, yüksekten esen rüzgârlarda yelkenlerini şişirme derdindedirler. Hepsi iddialarından vazgeçmiş, masabaşında birbiriyle atışıp didişen birer müzmin muhalife ve basit birer stratejiste dönüşmüştür. Behzat Ç. onların zihinlerinin bir ürünü, avamın ağzına çalınan bir parmak baldır.

Bugün “halk kutsal bir varlık değildir.” diyenlerin “27 Mayıs” hevesleri kursaklarında kalmıştır, çünkü Fethullah’ı öncü bellemiş, tüm akıl ve iradelerini ona bağlamışlardır. Halk, ezilen… hiçbir kutsal kabul etmeyenler için tek kutsal şey bireydir, o kendi varlıklarıdır. Behzat Ç. esas olarak bireyin kulağına uykudan önce fısıldanan bir masaldır. O bireyler ne evvel ne de ahir tanımaktadır. Tek bildikleri, ucuz bir materyalizm edebiyatı ile, bugün’dür. Birgün dedikleri de aslında bugündür. Çünkü önemli olan, burjuvanın kudreti ve o kudretten sanat ve edebiyatla nemalanmaktır. Bunlar için devrim de devrimcilik de, mavzer de bu sanatın-edebiyatın parçası olduğu ölçüde önemlidir. Halkın içindeki evvelin ve ahirin bir değeri yoktur. Bize lâzım gelense o tamircilerin intikamıdır. O intikamın evveli ve ahiridir.

Yusuf Karagöz

Bakkal

56 yaşındaki bir kadın akademisyen, solcu bir refleksle, İstanbul’da bir adamın belediye otobüsünü namaz için durdurmasını eleştiriyor ve “ben de pedimi değiştirmek için otobüsü WC önünde durduracağım” diyor. Bu tür haberlere lapin gibi atlayanların anlamadığı şu: Toplumda dinin yeri ve konumunu bireye, bireyin tercihlerine doğru daraltmaya dönük bir girişim, solculuğu ve sosyalistliği de vuruyor. Farkında olunmayan gerçek bu.

Belki de farkındalar. Solculuklarını her türlü sorumluluktan kurtarmaya, laikleştirmeye, yeni döneme layık hâle getirmeye çalışıyorlar. Tek dertleri, arkadaşlarıyla serin bir ağacın altında sohbet edebilmek zira. Ezilenlerin kurtuluşu, işçilerin iktidarı, halkın davası gibi ulvi hedeflerden bir bir uzaklaşıyorlar, hatta bu hedeflerle dalga geçiyorlar. Yenikapı’da bu sebeple “faşizm” görüyorlar, korkuyu köpürtüp büyüyebileceklerini zannediyorlar. Birileri korkup bunların yanına sığınsa, “biz size hiçbir şey vaat etmedik ki!” diyecek, bu sorumluluktan da sıyrılmanın yollarını bulacaklar.

Namazla ped değiştirmeyi bir tutan zihnin bugüne ve geleceğe söyleyeceği bir söz yok. Ne kadınlığın toprağına, ne de solculuğun vatanına ait olabiliyorlar. Herkes kendi bakkalını işletmekten memnun. AVM eleştirileri ise sinik mızırdanmalardan ibaret.

Erdoğan, bir ara, “bakkal değil, devlet yönetiyoruz” diyordu. Bu söz, kendisi dışında kurulmuş bir devletin yönetilmesi sürecinde her emri yerine getireceğine dair bir akdi ifade ediyordu. Söz konusu yaklaşıma bakkalcılık yaparak, esnaf olarak karşı çıkmak mümkün değil. Bu bakkal muhalefeti devlete körleşecek, onun hareketine örgütlenecek, devlete karşı kudret imkânlarını toprağa gömecektir.

2001’de esnaf direnişi gerçekleştiğinde solun ana bölüğünden biri olan ÖDP, AB’den gelen fonlara, kooperatifçiliğe, KOBİ’lere göz dikmişti. “Proleterleşen” esnaf direnince ÖDP boşa düştü, o proleterleşmeye ses edemedi. O direnç olduğu gibi AKP’ye örgütlendi. AKP denilen çıkar şebekesi dâhilinde ihaleler peşine düşüldü. ÖDP’nin önceden öngördüğü şeyi AKP yaptı. Yıllar sonra Yunanistan’da ÖDP benzeri parti, SYRIZA başarılı olunca ÖDP başkanı, “Türkiye’nin SYRIZA’sı biziz, ama biz onların yaptıklarını yapamadık” dedi.

Yapmadıkları işlerin yer aldığı listenin başında 12 Eylül faşizmine direnmemek var. Kendisini devrimci bir örgüt olarak lağv edip dergiciliğe indirgemek var. Dağa çıkmış kadrolarını yüzüstü bırakmak var. Darbeden önce kurduğu işletmeleri üyelerine dağıtmak var vs…

Bu işletmeler büyüdü, büyük kısmı köşeyi döndü, ciddi bir servet birikti. Söz konusu rantı bölüşmek istemeyenler, ÖDP’yi dağıttılar. Kendi bakkallarını kurdular. Bugün, küfrettikleri o AKP’li kitlenin onda biri kadarlık direnişi sergileyememiş şefler, tekrar ortaya çıkıyorlar ve devlete, AKP’ye ayar vermeye çalışıyorlar. Bunu nasıl yapabiliyorlar, asıl soru bu.

Çok akıllılar, çok zekiler… AKP’liler zaten “kandırılmaya müsait.” Kendileri özgürlükçü ama aptal değiller. Örneğin Melih Pekdemir her yazısında “Bizi kimse kandıramaz!” diyor, ama linki verilen yazıda, “Kılıçdaroğlu, Yenikapı’yı Taksim ve Gündoğdu’nun suratına kapattı, ana muhalefet lideri olarak önemli bir figür olmaktan vazgeçip figüran olmayı tercih etti.” diyor. Hâlâ, inatla Kılıçdaroğlu’nun kendilerini kandıramadığını söylüyor, “acımadı ki!” diye çocukça bir tepki geliştiriyor. Her seferinde zeytinyağı gibi suyun yüzüne çıkabiliyor. Kırk yıldır akıl hocası olarak zulada tuttukları Birikimçevresinin Fethullah’tan aldığı zarflara tek laf edemiyor. Gerçek şu ki Tayfun Atay gibilerin üzeri kazındığında altta Fethullah sırıtıyor. Hepsi Abantçı, cümlesi Birikim’ci…

Bunlar hep bakkalcılığın, esnaf olma muradının tezahürleri. Proleter olmak bunlar için zûl. Bakkal da esnaf da hiçbir şey üretmiyor, üretileni aktarma işi üzerinden rant elde ediyor. Herkesi tüketiciye indirgemek, o tüketiciyi kendisine tabi kılmak bu iş için zorunlu. Pedini değiştiren akademisyenin akademisyenliği de bir tür bakkalcılık, esnaf pratiği. Hiçbir şey üretmiyor, üretilenin aktarılması konusunda herkesi kendisine tabi kılmayı iş ediniyor, hepsi bu. Dolayısıyla yüce, kutsal, ne denirse densin, insanların aidiyet ilişkisi kurdukları ve oradan gerçekleşen üretime ter döktükleri pratiklerin boşa düşürülmesi, değersizleştirilmesi zorunlu. İnsanların Batı’nın mallarının tüketicisi olmaya indirgendiği dönemin teologları, Cizvit papazları bunlar.

Böylesi bir sınıfsallığın tayin ettiği ideoloji ve politikanın ezilenlere, yoksullara, işçilere verebileceği bir şey yok. Bakkal-esnaf, bu kesimleri tüketiciye indirgemek zorunda.

Dolayısıyla, “bakkal değil, devlet yönetiyoruz” diyen Erdoğan’a karşı muhalefeti, o sözden bağımsız bir birey olarak Erdoğan’a ve onun kişisel tercihi olduğu düşünülen ideolojik yaklaşımlarına kapatmak, bakkalların bir refleksi. Bu refleksin bırakalım devrimi, herhangi bir politika üretmesi bile mümkün değil. Zira aslolan, o devlete karşı devrimci politik hat oluşturmak. Bu nedenle, kendi militanlarını esnafın-bakkalın tanıtım, promosyon ve reklâm amaçlı el ilânlarını dağıtmaya indirgemiş solun, böylesi bir devrimci politik hat açması mümkün değil. Bu militanları, içi geçmiş, işçisiz, emeksiz, üretimsiz birer esnaf loncasına dönüşmüş sendikaların ve odaların etrafında birleştirmek, kesinlikle çıkışsız. Devrimci hattın meslekî ideolojilerle açılması imkânsız, zira en başta o ideolojiler düşman devrime.

İki kez tankın altına yatmayı bilmiş genç, 12 Eylül mağduriyetçiliği üzerine kurulu solun tabutuna son çiviyi çakmıştır. Yanıbaşında kardeşi vurularak düşen, ama gene de kurşunların üzerine yürüyen genç, Gezi mağduriyetçiliği üzerine kurulu solun mezarına taşı dikmiştir. Mevcut yangının, sızlanmanın, tedirginliğin sebebi budur.

Benlisoy’un “bizim mahalle panik atak geçirdi” demesinin sebebi de burada. O, solun temellerinden yeniden kurulması gerektiğini vazediyor, ama bu yeniden kuruluşun aynı bakkalcılık-esnaf pratiği ile gerçekleşebileceğini zannediyor. Yıllarca “halkın despotizmi”ne dair ne varsa eleştirdikten sonra, bugün o despotizmi yardıma çağırıyor. Onu biraz sınıfsallık sosuna daldırıyor ve yeni dönemin esnaf olma arzusundaki işçilerle kurulabileceğine inanıyor.

Kendi bedenini “emanet” gören, ucu açık bir bütünün parçası kabul eden, bu sorumlulukla hareket eden Müslüman’dan öğrenilecek bir şeyler olmalı. Burjuvazinin yaydığı korkular, bizim bu bilgiyi tehlikeli görmemize sebep oluyor. O korkuyla hepimizi kendi yanına hizalıyor. Kendi varlığını, bedenini, aklını yüce kabul eden burjuvaya öykündüğümüzde, Müslümanları da kesecek biçimde, özellikle bu coğrafyadaki tüm ezilen hareketlerinin bu bilgiyle ve pratikle hareket ettiği görülüyor. O hâlde dini bireyin vicdanla Tanrı arasındaki bir pratiğe kapatmak isteyen burjuvazinin oyununa gelinmemeli. Burjuvazi, bu lafla birey dışına taşan, vicdanı aşan, kolektif akılla yoğrulan her türden pratiği yasakladığını ilân etmiş oluyor. Bu yasak, sosyalizmi ve komünizmi de kapsıyor. Dolayısıyla dine küfredenler, kendi temellerini de dinamitliyorlar. Ezilenlerin kolektif mücadele tarihine ait olamayan, o tarihin birikimlerini akademi kürsülerinde, dergi bürolarında, örgüt yayınlarında satmayı, bir tür bakkalcılığı-esnaflığı tek hakikat kabul eden kesimlerin bir huruc gerçekleştirmeleri mümkün görünmüyor.

Kerem Kamoğlu

15 Temmuz Sonrası: Bir Kez Daha

Bir gerçeği tespit etmek gerek. Muktedirin değişen koşullara uyum sağlama yeteneği olağanüstü. Kısa bir dönem içerisinde AB perverlikten AB düşmanlığına; Fethullah örgütü düşkünlüğünden, Fethullah düşmanlığına; askerî vesayet karşıtlığından, mitinglerde Genelkurmay Başkanı konuşturmaya; Rusya düşmanlığından ve Rusya’nın Suriye’deki rolünü kınamaktan, Rusya dostluğuna ve Suriye’de çözümün Rusya olmadan gerçekleşmeyeceği görüşüne; İsrail’in ‘katil devlet’ olduğu iddiasından, aynı ülkeyle ilişkileri geliştirmek aşamasına; dokunulmazlıkların kaldırılmasına karşı duruştan, dokunulmazlıkların kaldırılması aşamasına; ‘çözüm’ süreçlerinden savaş süreçlerine bir çırpıda sıçranıveriyor… Belli başlılarını dile getirdiğimiz bu listeye şüphesiz bir dizi başka örnek de eklenebilir…

14 yıllık iktidar sürecine damgasını vuran bu sert kırılmalar, 180 derece dönüşler; bir başka deyişle, düşmanlıktan-dostluğa, karşıtlıktan-taraftarlığa geçişler tutarlı bir zemin teşkil eden ideolojik-politik referanslara da dayanmıyor… Ha keza siyaset bilimcilerinin sıkça vurguladığı ‘esnek politika’ zorunluluğunun gereklerine de!.. Tamamen muktedirin kendi iktidarının devamını ve bekasını garanti altına almaya yönelik sıçramalar… Bu sıçramalarda zaman zaman ‘o gün için öyle görünmek zorunluluğu(!)’, yani takiyye motivasyon kaynağı oluyor. Diğer yanda ‘paçanın fena halde sıkışması’…

Bu ‘yeteneğin’ iki yönü var kuşkusuz. Bir yanıyla ‘fosluğa’, ülke içi ya da uluslararası politikanın gerçeklerinden uzaklığa, politikalarının ve programlarının içinin boşluğuna… Ve hatta bütün bu hamaset dolgusuyla işlenen politikaları yerine getirmek için gerekli güçlere, kadrolara sahip olmamasına. Yani ‘el yardımına’ muhtaçlığa… Bu yanı muktedirin zaafına işaret ediyor.

Diğer yanıyla 14 yıldır ciddi ‘badirelerle’ karşılaşan iktidarın, değişen koşullara, hiçbir ilkesel kaygı taşımadan, geçmiş müktesebatına uygunluğu tasasını zerre miskal taşımadan uyum sağlayarak, bu badirelerden sıyrılabilme yeteneğine işaret ediyor. Bu açıdan politik psikoloji anlamında ‘kişilik bölünmesiyle’, ‘çok kişiliklilikle’ malûl iktidar, bu özelliğini ‘kuvvete’, krizleri fırsata çevirmeyi becerebiliyor… Ve ilginç olan şu ki, sıçradığı yeni platformda bir zamanlar düşman olduklarıyla müttefik olmayı; liberallerden koparken ulusalcıları yedeklemeyi beceriyor… Ya da bir kısım muhalefet odaklarını paralize etmeyi…

Darbe Sonrası!

İktidar egemenleri 14 yıllık iktidarlarının en büyük ‘kriziyle’ 15 Temmuz 2016’da karşılaştı… Bir zamanların ‘kanka’sı, bütün operasyonlarda birlikte hareket ettikleri ortakları TSK içindeki güçlerini harekete geçirerek kanlı-faşist bir darbe girişiminde bulundu.

Bugünden geriye baktığımızda ‘çekirge’ ateş çemberinden yine kurtulmuş görünüyor, üstelik döneme özgü yeni avantajlarla birlikte… Günün geçerli sloganı ‘darbelere karşı büyük milli uzlaşma’… Etkili olmuşa benziyor… ‘Darbelere karşı mısın-değil misin, milli uzlaşma sağlanıyor’ psikolojik terörü, daha 14 Temmuz’da muhalif olan kimi güçleri hayırhah bir tutuma sürüklerken ve paralize ederken, İktidar daha öncesinden yedeklediği MHP’nin yanına en büyük muhalif parti CHP’nin yönetimini de eklemlemeye çalışıyor. Bu yolda CHP’de -şimdilik olmasını umuyorum- ökseye yakalanmış görünüyor… Üstelik OHAL kararnameleriyle, onbinlerce gözaltı ve tutuklamalarla, hapishanelerin dolup taştığı, “Fetöcü yakalama kampanyası” adı altında fırsat bu fırsat bütün muhaliflerin içeri tıkılmaya çalışıldığı, tarihin en büyük asker-sivil bürokrat ve akademisyen tasfiyesinin yaşandığı koşullarda… Üstelik para-militer sokak güçlerinin örgütlenmesinin provalarının yapıldığı-tamamlandığı koşullarda… Medyada da kırıntı halinde kalmış muhaliflerin yerlerine yeni yandaşlar eklenerek tam tekel sağlanmış görünüyor. HDP’nin şahsında ‘elbirliği ile’ 6 milyonun dışlandığı ve linç çağrılarının yankılandığı koşullarda yeni bir ‘rejim’ inşa ediliyor… Devlet yeniden yapılandırılıyor… İktidar güçlerini konsolide ediyor, muhalif aydınlar yeniden saflaşıyor…

Bu böyle ne kadar daha devam edebilir? Çekirge daha kaç kere sıçrayabilir? Krizi fırsata çevirme, yeni durumlara hemen uyum sağlama yeteneği daha ne kadar sürebilir? Belirsiz…

Üstelik batının hegemonlarının müttefiklerine nerede patlayacağı belli olmayan bir el bombası olarak baktığı, artık ‘sabrın’ sınırlarına gelindiğinin gözlemlenebildiği koşullarda; bütün manevralara rağmen Rusya ile ilişkilerin düzelmesinin zamana ve ciddi tavizlere bağlı olduğu koşullarda… Ortadoğu’da düşülen bataklıktan çıkmak için çırpınıldığı koşullarda…

Ülkenin ‘öngörülebilir ülke’ olmaktan çıkarak dış yatırımların çekilmeye başladığı, turizm gelirlerinin neredeyse sıfırlandığı koşullarda yakın ve orta vadeli gelecek belirsizliğini koruyor.

Sonuç olarak, iktidarın hacıyatmaz gibi her şart altında dört ayağı üzerine düştüğü ve otokrat iktidarını koruyabildiği zeminin, kelimenin gerçek anlamında en geniş demokrasi cephesinin kurulamadığı koşullarda gerçekleştiğini de unutmamak gerekiyor. Hastalığın ilacı burada…

Cengizhan Güngör

Utanç

Şuan Hollanda yolunda değilim. Hollanda ve Fransa gazetelerinden belirli bir hükme varabildiğim kadarıyla Almanya bugün çamura batıyor ve giderek daha da dibe vuracak. Seni temin edebilirim ki Hollanda’da bile olsa, bir insan ulusal gurur konusunda bir duyguya sahip olmasa da gene de ulusal düzeyde bir tür utanmaya sahiptir. En beş para etmez bir Hollandalı bile en mükemmel Alman’a kıyasla hâlâ bir yurttaş olma vasfına sahiptir. Yabancıların Prusya Hükümeti ile ilgili kararları bu yöndedir! Bu konuda herkes tam bir oydaşma içerisindedir. Prusya’daki sistem ve bu sistemin sahip olduğu temel nitelik artık kimseyi aldatamamaktadır. Bu nedenle orada kurulan yeni okul belli ölçüde kullanılabilmiştir. Liberalizmin yüzündeki peçe düşmüş, o en mide bulandırıcı despotizm tüm çıplaklığı ile bütün dünyanın gözü önünde faş olmuştur.

Her ne kadar olumsuz bir nitelik arz etse de bu önemli bir ifşaattır. Bu hakikat en azından vatanseverliğimizin boş olduğunu görme konusunda bizleri eğitmiş, devlet sistemimizin anormalliğini göstermiş, büyük bir utançla yüzlerimizi saklamaya itmiştir. Bana bakıp gülüyor ve şunu soruyorsun: Bu bize ne kazandırdı? Utanç devrim yapamaz ki. Benim cevabımsa şu: Utanç zaten bir tür devrimdir. Utanç, Fransız Devrimi’nin 1813’te Alman vatanseverliği karşısında kazandığı zaferdir. O insanın kendi içine dönen bir tür öfkedir. Eğer tüm bir millet gerçekte utanma nedir biliyorsa, sıçramaya hazırlanmak için yere çöken bir aslan hâline gelir. Kabul ediyorum, Almanya’da utanmanın izine bile rastlanmamaktadır. Aksine bu sefil halk hâlen vatanseverdir. Ama yeni şövalyenin [IV. Frederick William] kurduğu bu saçma sapan sistem olmasaydı, hangi sistem bu vatanseverliği devredışı kılmaya mahir olacaktı ki? Despotizmin bizi sahnelemeye mecbur ettiği komedi bu şövalye için tehlikelidir, geçmişte İskoç ve Fransız Krallığı'nda sergilenen trajedi kadar tehlikelidir. Uzun süre bu komedi fiiliyatta gerçekleşen bir şey olarak görülmese bile, o pratikte bir devrime varacaktır. Devlet, bir tür palyaço oyunu hâline gelen, ciddi bir meseledir. Aptallarla yüklü olan bu gemi, muhtemelen rüzgârın inayetiyle bir süre daha yol alacaktır, ama esasta o kadere inanmadığından halk illaki o kaderiyle yüzleşecektir. Bu kader yaklaşmakta olan devrimdir.

Karl Marx’tan Arnold Ruge’ye

Hollanda’ya giden kanal teknesinde

Mart 1843